Muscadet: unieke druif met bewaarpotentieel

Ik zeg al jaren in mijn wijnclub dat we beter in de wijnkelder een nisje voorzien voor witte wijnen om op termijn te kunnen vaststellen wat de invloed is van flesrijping op de wijn. Akkoord, het resultaat zal niet altijd positief zijn, maar de soms onverwachte aangename verrassingen maken de wijnliefhebber dolgelukkig. Vorige week was het weer zover…

Le Pays Nantais

In volle voorbereiding voor mijn nieuwe online wijncursus ging ik vorige week voor mijn hoofdstuk over de Loire op zoek naar een lekkere wijn uit Le Pays Nantais. Het grote subgebied van de Loire ligt in het uiterste westen van de Loire, het wijngebied, genoemd naar de ongeveer duizend kilometer lange rivier die ontspringt in het Centraal Massief ten zuiden van Saint-Etienne om na een lang traject en gevoed door talloze zijrivieren uit te monden in de Atlantische Oceaan.

De 12 600 hectaren wijngaarden rond Nantes worden sterk beïnvloed door de nabijheid van de Atlantische Oceaan. Ook de bodem speelt een belangrijke rol met ondergronden van eruptieve en metamorfe gesteenten uit het Armoricaans Massief, voornamelijk gneis, micaschiste, groene rots en graniet. Dit geheel, dat het terroir van Nantes vorm geeft, geeft de wijnen een echte frisheid die uniek is en fantastisch combineert met de plaatselijke schaal- en schelpdieren.

De belangrijkste druif hier is de muscadet die ter plaatse ook melon de Bourgogne wordt genoemd. Muscadet-wijnen zijn de enige ter wereld die van deze variëteit worden gemaakt. Dankzij hun vinificatietechniek op droesem, hun min of meer langdurige rijping en de diversiteit van hun terroir, bieden deze wijnen een zeer genuanceerd scala aan aroma’s. Deze kenmerken beïnvloeden de structuur van de wijn en de ontwikkeling ervan in de neus en de mond.

De naam van de druif komt ook terug in de belangrijkste appellaties of aop’s (appellation d’origine protégée) van de streek:

  • Muscadet
  • Muscadet Sèvre et Maine
  • Muscadet Coteaux de la Loire
  • Muscadet Côtes de Grandlieu

Daarnaast hebben we nog de appellaties:

  • Gros Plant du Pays Nantais met als druif de folle blanche.
  • Coteaux d’Ancenis waar naast 45% witte wijn op basis van onder andere pinot gris of malvoisie ook 21% rosé en 34% rode wijn op basis van veelal gamay noir wordt geproduceerd.
  • Les Fiefs Vendéens met zowel wit, rosé als rood. De gemeente Mareuil is bekend voor de druif négrette.

Zeven gemeentelijke cru’s

Onder impuls van een generatie jonge, dynamische en getalenteerde wijnmakers schrijven de wijngaarden van Nantes een nieuwe bladzijde in hun geschiedenis. Begin 2000 was de start van een lange herstructurering van de wijngaarden. De beperking van de beplante oppervlakte, de indeling van de percelen, de uitvoering van nauwkeurige lastenboeken, de daling van de rendementen, dit alles ondersteund door de dynamiek van de stad Nantes als bastion van de wijnen van Le Pays Nantais, heeft bijgedragen tot de kwaliteitsverbetering en nieuwe golf voor de muscadet.

Als we dieper inzoomen op de appellatie Muscadet Sèvre et Maine merken we dat er ondertussen zeven gemeentes zijn die de status van cru mogen gebruiken. Clisson, Gorges en Le Pallet namen in 2011 het voortouw in de heropleving van muscadet. Op 19 juni 2019 erkende het Institut National des Appellations d’Origine (INAO) bijkomend  vier nieuwe gemeentelijke cru’s: Goulaine, Château-Thébaud, Monnières Saint-Fiacre en Mouzillon-Tillières.

Deze gesloten en selectieve kring van zeven cru’s liggen in de appellatie Muscadet Sèvre et Maine en vertegenwoordigen als geografische denominaties de top van de Nanteswijngaard. De wijnen bieden een complexiteit en diepe gelaagdheid met een mooi verouderingpotentieel.

De lijst van deze gemeentelijk cru’s zal in de toekomst nog langer worden. Volgende gemeentes zitten momenteel in de wachtkamer: La Haye-Fouassière, Vallet en Champtoceaux.

De sleutel van het succes

De rijkdom en complexiteit van deze wijnen, gemaakt van de melon de Bourgogne, een unieke druif in de wereld, verbazen ondertussen menig wijnliefhebber en sommelier. De tijd dat muscadet minachtend werd bekeken en enkel goed was als een goedkoop mosselwijntje is hiermee voltooid verleden tijd. Maar wat is dan de sleutel van het succes van de muscadet?

Ongetwijfeld is dat de “élevage sur lie” of rijping op de gistcellen. De wijnen van de gemeentelijke cru’s kennen een langdurige rijping op de droesem van minimaal 18 tot 24 maanden. Voeg daarbij de beste terroirs, lage rendementen en een strenge selectie, dan is de voedingsbodem gelegd voor grote kwaliteitswijn! Bovendien geeft de grote mozaïek van de ondergrond een grote diversiteit en onderscheidende kenmerken aan de unieke melon de Bourgogne of muscadet.

Voor u geproefd

Muscadet Sèvre et Maine Goulaine 2009 – Domaine de la Furonnière

Diepe goudgele kleur met briljante spiegel. Geen spoor van veroudering in de rand. Zuivere open neus, ondanks de leeftijd totale afwezigheid van oxidatieve toetsen. Toetsen van wit pitfruit, gekonfijte abrikoos met na walsen acacia. Volle rijke aanzet, zalvend licht romig, brede mondvulling, complexiteit met een lange finale en mineraal karakter. De bodem met voornamelijk micaschiste en gneis zorgt voor een mooie mineraliteit. De zuren dragen de wijn tot het einde en houden deze muscadet opvallend fris. Een grote witte kwaliteitswijn van 2009 en een verrassing van formaat!

Deze wijn zit in het wijnpakket van mijn online wijncursus “tour de France” van Wouters Wijnacademie (WoWa) die woensdag 9 juni van start gaat. Ook zin om deel te nemen? Inschrijven kan nog tot 5 juni. Meer informatie via http://chateaubrillant.be/events/wowa-wouters-wijnacademie

Wouter De Nul