Champagne: de Côte des Blancs

Kalkgesteente in de Côte des Blancs

“Ze zijn zo rijk dat ze ons kunnen kopen”, vertellen champagneproducenten uit de andere streken me. Er is iets van aan: de wijnen van de Côte des Blancs hebben een reputatie onder de kenners maar jammer genoeg ook het bijhorende prijskaartje.

Voor wie deze heuvelrug ten zuiden van Epernay niet goed zou kennen, maken we hier een virtueel reisje van noord naar zuid.

Chouilly

We beginnen in het noordoosten, in het schattige dorpje Chouilly dat nog maar sinds 1985 tot de grand crus gerekend wordt. We kijken uit op de Butte de Saran, een verhoging in de heuvelrug die wat los staat van de rest van de Côte des Blancs. Chouilly beslaat een deel van deze wijngaarden – zelfs een flink deel: met bijna 500 hectaren wijnbouwgrond is het één van de grootste dorpen naar oppervlakte. Het merendeel is beplant met chardonnay. De ondergrond is kalkrijk met belemnietkalk op de Butte de Saran en micrasterkalk dichter bij het dorp, terwijl de toplaag bestaat uit zand, klei en bruinkool.

Belangrijke producenten: Pierre Legras, Vazart-Coquart & Fils, Legras & Haas

Oiry

Nog iets oostelijker ligt Oiry, een omstreden grand cru: niettegenstaande de ondergrond, die voor honderd procent uit micrasterkalk bestaat, zijn enkel de wijngaarden met zuidelijke en zuidoostelijke expositie geschikt voor de productie van de fijnste wijnen.

Cuis

Het premier-crudorp Cuis is vooral bekend als thuishaven van Pierre Gimonnet. De wijngaarden liggen er in een hoefijzervorm rond de Montagne d’Avize en het merendeel heeft een goede expositie. Een deel van de 160 hectaren aan wijngaarden heeft een zeer kalkrijke ondergrond met belemniet. Vanaf Cuis rijd je naar het zuidoosten in een rechte lijn langs de beroemdste dorpen.

Belangrijkste producent: Pierre Gimonnet

Cramant

De ondergrond van de wijngaarden van de grand cru Cramant bestaat hier vooral uit belemnietkalk, met af en toe micraster die doorsijpelt. Meer dan 320 hectaren wijnstokken zijn hier aangeplant, allemaal chardonnay.

Historisch behoort Cramant tot de meest gereputeerde champagnedorpen. De wijnen hebben een finessie die je elders zelden aantreft. De voortreffelijke ondergrond en expositie van bijna alle wijngaarden zit daar zeker voor iets tussen.

Belangrijkste producenten: Diebolt-Vallois, Philippe Glavier, Guiborat, Lilbert Fils, Pertois-Lebrun (€).

Avize

In de grand cru Avize bestaat de ondergrond vooral uit belemnietkalk, met micraster ter afwisseling. De ongeveer 260 hectaren wijngaarden zijn honderd procent chardonnay en liggen in een soort theater rond het dorp. De expositie is oostelijk, wat voor chardonnay zeer gunstig is. Niet voor niets worden de wijnen van dit dorp tot de allerbeste gerekend.

Belangrijkste producenten: Agrapart, Etienne Calsac (€), Corbon, De Sousa, Selosse (+).

Oger

Ook de wijngaarden van de grand cru Oger, een piepklein dorpje of zelfs eerder een gehucht, liggen in een oostelijk gericht amfitheater rond het dorp. De meer dan 380 hectaren wijnstokken leveren eersteklas fruit op met een bijzonder indringend karakter. Hierdoor vinden producenten het vaak moeilijk assemblages te maken met Ogerwijnen. Zo besloot Gimonnet de Club Oger als aparte cuvée te bottelen.

Belangrijkste producenten: José Dhondt, Vauversin (+), Jean Milan

Le Mesnil-sur-Oger

Het kleine grand crudorpje Le Mesnil herbergt meer dan 400 hectaren wijngaarden, allemaal chardonnay zoals gebruikelijk in dit deel van de Côte des Blancs, en allemaal op belemnietkalk. De expositie van de wijnstokken is doorgaans oost, maar soms zuid en zelfs noord. De wijnen zijn uiterst finesserijk maar in hun jeugd vaak erg streng en hoekig. Wereldfaam verkreeg het dorp toen Krug begin jaren 1970 een wijngaard in het midden van het dorp opkocht: de Clos du Mesnil was geboren.

Belangrijkste producenten: Delamotte, Pierre Moncuit, Robert Moncuit, Pierre Péters, Pertois-Moriset, Salon (+), Krug (Clos du Mesnil, +)

Vertus

Bijna 500 hectaren wijngaard zijn te vinden in Vertus en nog eens 200 in het naastliggende Bergère-Les-Vertus. De expositie is over het algemeen prima. De wijngaarden maken aanspraak op de status van premier cru.

Behalve de obligate chardonnay vinden we hier een 15% pinot noir in de wijngaarden. Die rode wijn heeft een uitstekende reputatie en hij wordt dikwijls gebruikt om er een rosé mee te maken die voor de volle honderd procent uit de Côte des Blancs komt.

Belangrijkste producenten: Pascal Doquet, Doyard, André Jacquart, Larmandier-Bernier, Paul Goerg, Veuve Fourny (+).

Meer info

Noot: producenten met een (+) worden wijd en zijd beschouwd als behorend tot de absolute top, met altijd daarbijhorende prijzen. Producenten met een (€) hebben een uitstekende prijs-kwaliteitverhouding.

Meer producenten en informatie kan gevonden worden in de champagnegids “Meer dan 200 Champagne-adresjes” (ISBN 9789059087552).

Peter Doomen