Pinotage: de unieke Zuid-Afrikaanse wijndruif met karakter
Jaco Brand (Meerhof, (c) Meerhof)
De wereld van wijn kent een overvloed aan druivenvariëteiten, elk met hun eigen karakteristieke smaken en aroma’s. Een van deze bijzondere variëteiten is de pinotage, een druivenras dat oorspronkelijk uit Zuid-Afrika komt en daar tot op heden voornamelijk wordt verbouwd. Deze unieke druif wordt gebruikt om monocepagewijn te produceren, wat betekent dat de wijn uitsluitend gemaakt wordt van één druivenras. In dit artikel verkennen we de geschiedenis, smaakprofiel en vinificatie van de pinotage en ontdekken we wat deze druif zo speciaal maakt.
Geschiedenis
De pinotage vindt zijn oorsprong in Zuid-Afrika, waar het ras in 1925 werd gecreëerd door professor Abraham Izak Perold, een wijnwetenschapper aan de Universiteit van Stellenbosch. Perold kruiste de pinot noir, een delicaat en complex druivenras uit de Bourgogne, met de cinsault (hermitage), een robuuste en productieve variëteit uit de Rhônevallei. Het resultaat was de pinotage, een druivenras dat de beste eigenschappen van zijn ouders combineert: de finesse en elegantie van de pinot noir en de weerstand en productiviteit van de cinsault.
Smaakprofiel
De pinotage staat bekend om zijn complexe en unieke smaakprofiel. De wijnen die van deze druivenvariëteit worden gemaakt, hebben vaak smaken en aroma’s van donker fruit zoals bramen, pruimen en zwarte kersen, gecombineerd met kruidige en aardse tonen. Daarnaast is de pinotage bekend om zijn rokerige karakter, wat wordt veroorzaakt door de interactie tussen de druif en de houten vaten waarin de wijn rijpt. In veel gevallen zorgen deze rokerige tonen voor een mooie balans met de fruitige en kruidige smaken.
De pinotage kan zowel in jonge als gerijpte wijnen worden genoten. Jonge pinotagewijnen zijn vaak fruitig en toegankelijk, terwijl gerijpte wijnen meer complexiteit en diepgang krijgen door de ontwikkeling van tertiaire aroma’s zoals leer, tabak en aardse tonen.
Vinificatie
De productie van pinotagewijn kent een aantal uitdagingen, voornamelijk vanwege het gevoelige karakter van de druif en de noodzaak om de juiste balans tussen fruitigheid en complexiteit te vinden. De vinificatie begint met een zorgvuldige selectie van de druiven, gevolgd door het ontstelen en kneuzen van de druiven. Vervolgens wordt de most gefermenteerd in roestvrijstalen of betonnen tanks, waarbij de temperatuur nauwkeurig wordt gecontroleerd om een optimale fermentatie te waarborgen.
Na de fermentatie ondergaat de wijn een malolactische omzetting, een proces waarbij harde, scherpe appelzuren worden omgezet in zachtere, romigere melkzuren. Dit draagt bij aan de rondheid en soepelheid van de uiteindelijke wijn.
Vervolgens wordt de wijn vaak overgebracht naar houten vaten voor rijping, meestal van Frans of Amerikaans eiken. De keuze van het hout en de duur van de rijping hebben een aanzienlijke invloed op het smaakprofiel van de pinotage. Frans eiken voegt subtielere smaken en aroma’s toe, zoals vanille en kruiden, terwijl Amerikaans eiken meer uitgesproken, zoetere tonen van kokos en vanille kan bieden. De rijpingsperiode varieert, maar ligt meestal tussen de 12 en 24 maanden.
Tot slot wordt de wijn gebotteld en vaak nog enige tijd in de fles bewaard voordat hij op de markt wordt gebracht. Dit kan de complexiteit en het verouderingspotentieel van de wijn verder verbeteren.
Pinotage in de wijnwereld
Hoewel de pinotage voornamelijk in Zuid-Afrika wordt verbouwd, is het druivenras ook te vinden in kleinere hoeveelheden in landen als Nieuw-Zeeland, Brazilië, de Verenigde Staten en Zimbabwe. Door zijn unieke smaakprofiel en karakter heeft de pinotage een trouwe schare fans opgebouwd, maar heeft ook critici die beweren dat de druif een te uitgesproken en polariserend karakter heeft.
Desalniettemin blijft de pinotage een belangrijk onderdeel van de Zuid-Afrikaanse wijnindustrie, waar hij vaak wordt gebruikt in blends met andere rode druivenrassen zoals cabernet sauvignon, merlot en syrah. Deze blends leiden tot intrigerende en harmonieuze wijnen die zowel de kracht als de elegantie van de verschillende druivenvariëteiten weerspiegelen.
Fascinerende druif
De pinotage is een unieke en fascinerende druivenvariëteit die een belangrijke rol speelt in de Zuid-Afrikaanse wijnwereld. Met zijn complexe en uitgesproken smaakprofiel, dat varieert van fruitig en kruidig tot rokerig en aards, biedt de pinotage een avontuurlijke en onderscheidende wijnervaring. Hoewel het druivenras zijn fans en critici heeft, blijft de pinotage een onmisbaar onderdeel van de diversiteit en rijkdom die de wijnwereld te bieden heeft.
Pinotage Fairtrade 2019 – Doorbraak wijn
