Goede wijn verguldt elke dag
Moezelwijn krijgt nog al te vaak het imago “sweet & cheap” opgekleefd – gelukkig gaan sommige wijnbouwers tegen de stroom in…
Terroir
De grondsteen voor de wijnbouw aan de Moezel werd 400 miljoen jaar geleden gelegd. In het Devoon-tijdperk bevond zich in de huidige Moezelstreek een oeroceaan waarin reusachtige sedimenten werden gevormd. Toen de oercontinenten Gondwana en Laurussia op mekaar botsten door tectonische bewegingen, werden de huidige bodemformaties geschapen. De oeroceaan werd tussen de continentaalplaten geperst en de zeebodem werd onder enorme druk en hoge temperaturen samengeperst. De sedimenten werden opgestuwd en vormden het Rijnlandse leisteengebergte. De sterk meanderende rivier die zich 15 miljoen jaar geleden een weg baande door dit gebergte was de Moezel.
Klimaat
De Moezel sneed diep in het leisteengebergte en er ontstonden diepe dalen met steile hellingen. De geologie en het klimaat dat hierdoor werd gecreëerd zou later ideaal blijken voor de wijnbouw. De steile hellingen beschermen het Moezeldal tegen koude invloeden en zorgen ervoor dat de Moezelregio tot de warmste klimaatzones van Duitsland behoort. De rivier slaat de warmte op en verhindert vorst. De temperatuurschommelingen zijn gering. De winters zijn gematigd koud, de zomers aangenaam warm met voldoende neerslag. De gemiddelde temperatuur ligt rond 10°C. Dit gematigd klimaat rond de 50ste breedtegraad zorgt voor een extreem lange vegetatieve cyclus van april tot oktober, zelfs november.
Geschiedenis
Talrijke archeologische vondsten en historische documenten tonen aan dat al in de eerste eeuw na Christus de Romeinen op de steile hellingen langs de Moezel druivenstokken hebben aangeplant. Na het Romeinse Rijk waren het zoals elders in Europa de kloosters die een centrale rol speelden in de verdere ontwikkeling van de wijnbouw. In de middeleeuwen brachten de cisterciënzerordes de kennis uit Bourgogne naar de Moezel. In de 18de eeuw zorgde de laatste keurvorst van Trier, aartsbisschop Clemens Wenzeslaus von Sachsen, voor een kwaliteitsverbetering in de wijnbouw en de aanplant van de rieslingdruif die tot op vandaag de beste resultaten geeft. In de late 19de eeuw beleefde de Moezelstreek een ware bloeiperiode. De rieslingwijnen waren zeer populair bij de monarchen van Londen tot Sint-Petersburg. Het waren toen de duurste witte wijnen ter wereld die hun weg vonden naar toprestaurants van Parijs tot Berlijn. De Moezelwijnen waren toen duurder dan de beroemdste Franse châteaux uit Bordeaux of de topdomeinen uit Bourgogne.
Het oudste wijndorp van Duitsland
Tijdens mijn laatste reis naar de Moezelregio lieten we de toeristische highlights Cochem, Bernkastel-Kuß en Traben Trarbach links liggen om koers te zetten naar het oudste wijndorp van Duitsland, Neumagen Dhron. Het kleine dorpje bulkt van de archeologische vondsten uit de Romeinse tijd. Centraal in het dorp staat het Romeins wijnschip opgesteld dat in 1884 werd ontdekt en dateert van 220 na Christus. Dit grafmonument van een wijnbouwer illustreert hoe de Romeinen wijnvaten op de rivier transporteerden. Met een houten replica van het beroemde schip, de Stella Noviomagi, kan men vandaag een tochtje op de Moezel maken.
Familiebedrijf Jüngling
Het is in dit oudste wijndorp van Duitsland dat Michaël Jüngling de 800 jaar oude familiewijntraditie voortzet. Jüngling maakt wijnen op basis van spätburgunder (pinot noir) en dornfelder voor rood, weißburgunder (pinot blanc), grauburgunder (pinot gris) en uiteraard riesling voor wit. Ik leerde de man kennen op een proeverij van de Vereniging van Vlaamse Sommeliers en zijn rieslingwijnen vielen onmiddellijk op door hun complexiteit, uitgesproken mineraliteit en lange finale zonder merkbaar restzoet. Voldoende reden om de prachtige Moezelstreek te bezoeken en de wijngaarden en wijnen van Jüngling beter te leren kennen.
Riesling
Dat riesling een druif is met vele gezichten wisten we al langer. De wijn van deze koningin van de witte druiven kan van beendroog tot mierzoet in het glas komen. Bij de familie Jüngling tekent de rieslingdruif voor 80% van de totale wijngaardoppervlakte. De stokken groeien er op de blauwe Devoon-leisteen die kenmerkend is voor de steile hellingen langs de Moezel. Als je bovenaan in de wijngaard op zo’n steile helling staat, besef je pas hoeveel fysieke arbeid nodig is om hier wijn te maken. Snoeien, opbinden, oogsten… alles dient hier manueel te gebeuren want de hellingen zijn zo steil dat landbouwvoertuigen onmogelijk kunnen worden ingezet.
Michaël gaat er prat op ook droge rieslingwijnen te maken met een hoge gastronomische inzetbaarheid. Zijn wijnen doen het zeer goed in een aantal Belgische sterrenzaken, o.a. De Jonkman en De Gouden Harynck.
De basisriesling Jüngling Trocken Handgelesen 2018 is nog zeer jong in de neus met vooral exotisch fruit en na walsen wordt de wijn licht mineralig. In de mond is de wijn verrassend breed met voor een basiswijn toch wel verrassende lengte. De wijn is zeer modern gemaakt en ondanks de volle indruk titreert hij slechts 12% alcoholvolume. Dit is het type wijn dat royaal kan genuttigd worden op het zomers terras zonder vermoeiend over te komen en dat moeiteloos een reeks hartige aperitiefhapjes weet te counteren.
Met de riesling Jüngling Salamandus Handgelesen 2017 komen we op de steilste hellingen terecht. De hellingsgraad gaat er tot 60%. Met hoogtevrees word je best niet geboren in een wijnbouwersfamilie. De wijn is zeer aromatisch met toetsen van rijpe appel en abrikoos. De mineraliteit van de blauwe Devoon-leisteen is duidelijker aanwezig. Als ik Michaël vraag of de salamander op het etiket een betekenis heeft, straalt de man. Al 18 jaar lang worden geen insecticiden meer gebruikt in de wijngaard waardoor plots opnieuw salamanders in de wijngaard opdoken. Het mooiste bewijs dat we hier te maken hebben met een wijnbouwer die duurzame wijnbouw hoog in het vaandel voert.
Dan is het de beurt aan de riesling Spätlese Neumagener Rosengärtchen 2004. Hier krijgen we een geëvolueerde goudgele wijn in het glas met een licht oxydatieve toets. Het exotisch fruit krijgt een gekonfijt kantje maar de zuren zijn nog zeer levendig en dragen de wijn in een eindeloze wijn. Deze rijke en complexe Riesling doet het zeer goed bij een stukje oude Comté-kaas.
Neumagener Rosengärtchen is een Spitzenlage, een topperceel, wat men in Frankrijk een lieu-dit zou noemen. De wijngaard heeft een zuid/zuidwestoriëntering en een hellingsgraad tot 60% waardoor de zon bijna loodrecht op de wijngaard staat en de rieslingdruif tot perfecte rijping brengt. Als dan ook nog eens de wijnbouwer overgaat tot oogsten op het moment dat de fenolische rijpheid perfect is, krijg je dit resultaat. Bedankt Michaël voor zoveel gedrevenheid en passie. “Guter Wein vergoldet jeden Tag” is bij jou een terechte lijfspreuk.
