Het effect van de pandemie op wijn drinken

Nu het politieke geklungel rond Covid een merkbaar groter probleem is dan de ziekte zelf, komen nogal wat onderzoeken aan de oppervlakte die vroeger ondergesneeuwd werden door allerhande virologisch en vergelijkbaar commentaar.

Zo onderzochten Chinese (!) wetenschappers of het type en de hoeveelheid genuttigde alcohol een effect heeft op hoe besmettelijk je bent voor Covid. Bijna 475.000 mensen werden gevolgd, waarvan er een goede 16.500 covid opliepen.

Zware drinkers

Voor zware drinkers waren de resultaten niet gunstig: wie meer dan de dubbele dagelijkse aanbevolen hoeveelheid alcohol drinkt (1,12 eenheden of meer), hadden een duidelijk verhoogd risico om covid op te scharrelen.

Dat gold echter niet voor rode wijn: zelfs de iets zwaardere drinkers, en zoals bij andere dranken ook de zuinige drinkers, bleken beschermd te zijn tegen het virus. Het spoort in elk geval met eerdere berichten aan het begin van de pandemie.

Het ‘beschermingseffect’ bleek in iets mindere mate op te gaan voor witte wijn en champagne. Bier, cider en sterke dranken scoorden het slechtst in alle categorieën.

Allemaal leuke weetjes, al vermoed ik dat weinigen hun drinkgedrag zullen aanpassen op basis van deze onderzoekingen. Zijdelingse noot: dit artikel is geen oproep om het op een zuipen te zetten met als alibi ‘ik wil Covid buitenhouden’!

Natuulijk experiment

Maar een andere interessante vraag gaat net de omgekeerde kant op: de covid-pandemie blijkt ook een groot natuurlijk experiment met soms verrassende invloeden op ons drinkgedrag. We spreken van een natuurlijk experiment omdat we een duidelijke scheidingslijn hebben tussen de periode voor en de periode na Covid. Veranderingen zijn dus klaarblijkelijk een gevolg van de pandemie en/of de menselijke reactie erop.

Drinken mensen tijdens de pandemie meer, of net minder wijn? Drinken ze andere (goedkopere, duurdere)? En keren ze na de coronamiserie naar hun oude gewoontes terug?

Nuance

Zoals altijd is het antwoord genuanceerd. Het lijkt zelfs sterk af te hangen van de wijnmarkt. Duitsland, Zuid-Korea, de VSA, Zweden en het VK lijken niet veel met elkaar te maken te hebben maar in al deze landen stéég de wijnconsumptie tijdens de hoogdagen van de pandemie.

Spanje, China, Frankrijk en Japan zijn dan weer het andere uiterste: daar nam de wijnconsumptie een flinke duik. Die trouwens in Frankrijk en Spanje al begonnen was nog voor de uitbraak van het virus.

China versus Japan

Valt er dan toch geen lijn in te trekken? Ja, maar dan moet je naar enkele onderliggende factoren kijken die met wijnconsumptie en Covid te maken hebben. Zo blijkt de gemiddelde Chinese wijnconsument zich relatief weinig beperkt te voelen door de Covid-maatregelen (in tegenstelling met wat we in het Westen op tv-beelden zien), terwijl de gemiddelde Japanner net veel hinder ondervond (wat ik ook nergens op tv of in de media gezien heb).

Een tweede oorzaak van verschillen tussen regio’s en leeftijdsgroepen is hun toegang tot verkoopkanalen. Traditioneel koop je een fles wijn in de supermarkt of bij de vakman, maar beide wel fysiek. Online bestellen? Weinigen hadden er voor 2019 ervaring mee. Toen fysiek contact verboden of toch wel zeer sterk ontmoedigd werd, brachten vele detailhandelaars eindelijk hun webshop in orde.

Nog een element is het sociale. Wijn drinken is voor velen een sociaal gebeuren, dat je uitstelt als je niet met vrienden kunt samenkomen. Voor je tv in slaap vallen bij een glaasje middelmatige chardonnay of merlot is inderdaad veel waarschijnlijker als je niet een hippe wijntent kunt bezoeken. Het beïnvloedt prijs én stijl van de wijn.

Ten slotte is er het psychologische aspect. Het viel te verwachten dat de werekdwijde wijnmarkt in elkaar zou stuiken ten gevolge van quaraintainemaatregelen en horecasluitingen. Evenzeer in de lijn van de verwachtingen was de snelle opvering van de wijnverkoop eens die maatregelen gaandeweg gevierd werden. Maar zelfs ervaren wijncommerçanten hadden het fenomeen onderschat van een psychologische bevrijding. Zo kende de champagne een meerverkoop van een kwart ten opzichte van vorige recordjaren. Het is een manier om ‘foert’ te zeggen: “ik mag dan misschien wel geen tuinfeest organiseren, op restaurant gaan of verre reizen maken, wel, dan geef ik mijn geld aan een goede fles die ik thuis in intieme kring nuttig”.

Online handel

Er speelt natuurlijk ook een regionaal effect. Melbourne, bijvoorbeeld, bleef omwille van oplopende besmettingscijfers veel langer in lock-down dan vergelijkbare steden. Daar kon de online handel zich dan ook langer en diepgaander ontwikkelen.

De verandering van fysiek winkelen naar online is impactrijker dan je zou denken. Succesvolle online shops zijn niet gewoon fysieke winkels die hun assortiment digitaal beschikbaar maken. Al is het natuurlijk een start. Maar er ontbreken belangrijke elementen, zoals het kunnen vastpakken van de fles, of de raad die je er vanzelf bij krijgt. Denk verder nog aan geschenkverpakking of de belofte om het teveel aan flessen na een feestje terug over te nemen: een online winkel is duidelijk in het nadeel.

Anderzijds biedt een webshop voordelen die je met een fysieke winkel moeilijker realiseert. Bijvoorbeeld: een ruimer assortiment, want je hoeft niet elke fles tentoon te stellen. Meer informatie, want op je website publiceer je wat je wilt aan geen kost. Levering over quasi de hele wereld aan almaar dalende tarieven. En zeker ook toegenomen efficiëntie, want je kunt bestellingen groeperen en in één keer uitsturen, waar je bij een fysieke winkel elke klant apart bedient.

Kortom, de pandemie heeft de wijnwereld grondig door elkaar geschud. In deze omicrondagen, waar het virus meestal niet meer blijkt te zijn dan een banaal verkoudheidje, is de hamvraag: keren we ooit terug naar het leven van voor Covid?

Peter Doomen