Natuurwijnen
‘Natuurwijnen’, ook wel Raw Wines of Naked Wines genoemd, worden steeds populairder bij sommeliers in toprestaurants. Maar: Wat is natuurwijn?
Een steekspel rond benamingen
Tot voor kort mocht de benaming ‘Natuurwijn’ niet op de flessen vermeld worden. Want dat zou impliceren dat conventioneel geproduceerde wijnen niet natuurlijk zouden zijn. Voor de consument was dat moeilijk want hoe herken je dan een natuurwijn?
Een aantal doorduwers liet het daar niet bij en kreeg in de lente van 2020 gelijk: ‘Natuurwijn’ mocht niet, maar ‘Vins méthode nature’ wel. Het ‘Syndicat de Défense des Vins Naturels’ (SDVN), waarvan voornamelijk wijnbouwers uit de Loirevallei deel uitmaken, werkte een reglementering uit en kreeg die in de lente van 2020 officieel goedgekeurd door de Franse Direction Générale de la Concurrence, de la Consommation et de la Répression des Fraudes (DGCCRF).
Wijnen die aan de strenge reglementering voldoen mogen het label met die vermelding ‘Vins méthode naturel’ dragen. Echter, het Institut National de l’Origine et de la Qualité (INAO) wijst er op dat het gaat om een private label, en niet om een wettelijke erkenning als natuurwijn. De wijnwetgeving zit vol subtiliteiten. Het feit dat het een private label is, heeft echter ook voordelen: zo mogen ook producenten uit andere EU-landen aansluiten. De eerste aanvragen uit Spanje en Italië zijn reeds binnen.
Wat zijn de criteria?
- Druiven zijn gecertificeerd bio of in het tweede jaar conversie naar bio.
- Ze worden handmatig geplukt.
- De vergisting gebeurt spontaan, inzet van cultuurgisten is verboden.
- Er mag niets toegevoegd worden: dus geen suiker, tannines, enzymen, wijnsteenzuur… Sulfiet is toegelaten tot maximum 30 mg/l. totaal in de wijn.
- Ingrijpende technieken als omgekeerde osmose, flashpasteurisatie, thermovinificatie zijn verboden.
- Er zijn twee versies van het logo: een met vermelding ‘zonder toegevoegd sulfiet’ en een met ‘minder dan 30 mg/l toegevoegd sulfiet’. De sulfietgehaltes worden gecontroleerd door een geaccrediteerd laboratorium.
- Adherenten engageren zich het charter breed uit te dragen, consumenten moeten het gemakkelijk kunnen checken.
- Producenten moeten voor ieder lot dat ze op de markt brengen een beëdigde verklaring afleggen dat het lot aan de voorwaarden voldoet. Van andere wijnen die de producenten maken moet etiket en presentatie duidelijk verschillend zijn.
- De adherenten verbinden zich persoonlijk, dus niet met een vennootschap, en alle info dient online geplaatst te worden.
Het zal duidelijk zijn dat niet iedere producent deze strenge regels ziet zitten. Alleen al het Biocertificaat is voor veel kleine producenten te duur en te omslachtig.
Productie groeit
Natuurwijn wordt vooral geproduceerd waar landschap en klimaat gunstig zijn voor biologische wijnen: het zuiden van Europa en Nieuw-Zeeland, bijvoorbeeld. Ook in Duitsland en Oostenrijk, daar worden dan dikwijls resistente druivenrassen, de zogenaamde PiWi’s (Pilzwiederstandsfähig), ingezet.
In Frankrijk hebben verenigingen als de AVN (Association des Vins Naturels) of van Vins S.A.I.N.S. (Sans Aucun Intrant Ni Sulfite) inmiddels honderden adepten. In Italië zijn VINNATUR en Vini Veri belangrijk. Daarnaast zijn verenigingen voor natuurwijnmakers actief in Duitsland, Oostenrijk, Hongarije, Slovenië, Georgië en Servië en vooral Nieuw-Zeeland. Inmiddels zijn er belangrijke salons voor natuurwijn in Lyon, New York, Londen en Berlijn
Natuurwijnen blijven vooralsnog een domein van nichespelers en specialisten, grote wijnhandels of –importeurs houden nog wat afstand. “Ze smaken soms raar. Ik riskeer met grote voorraden te blijven zitten”, vertelt ons een grote wijnhandelaar.
