Wijn in de serre
Oubollig imago
Vaak merk ik dat in de jaarprogramma’s van vele wijnclubs Bordeaux minder en minder op de agenda geplaatst wordt. De wijnregio waar de vorige generatie mee opgroeide en zich vaak lovend over uitliet lijkt andere oorden te hebben opgezocht. En het moet gezegd… ook elders in Europa en de rest van de wereld zijn mooie wijnen te vinden.
Het oubollige imago van Bordeaux met vegetale toetsen door de onrijpe tannine in middelmatige jaren is niet meer interessant voor de moderne wijnproever die op zoek is naar fruitgedreven krachtpatsers die ook in hun jeugd al vlot toegankelijk zijn. Bovendien speelt ook de prijsperceptie in het nadeel van Bordeauxwijnen. De belangrijkste afzetmarkt voor Bordeaux is China dat ondanks een algemeen gebrek aan wijncultuur de kasteelwijnen uit het klassement van 1855 gretig afneemt. Topwijnen worden gekocht aan waanzinnig hoge prijzen en helaas… Niet om van te genieten maar om zakenrelaties mee te imponeren en rijkdom te etaleren. Het doet pijn aan het hart van de wijnliefhebber die de prijzen van topchâteaux al lang niet meer kan betalen en de handdoek in de ring gooit.
Opnieuw hip
Nochtans waait er een nieuwe wind door Bordeaux die het oerklassieke imago doorbreekt en opnieuw de traditionele Belgische klant aanspreekt. België blijft trouwens na China en USA het belangrijkste exportland voor Bordeaux. Reden genoeg om de loyale Bordeauxdrinker te overtuigen in een unieke setting: de plantentuin van Meise waar Trade Event Bureau Alice Bown de interessante “Bordeaux Day” professioneel in goede banen leidde.
De cijfers
Bordeaux telt 5 300 wijnbouwers, 300 négociants of wijnhandelaren, 77 wijnmakers en 32 coöperatieve wijnkelders. Met maar liefst 108 000 hectaren wijngaarden en 65 AOP’s of Appellations d’Origine Protégée is Bordeaux met afstand nummer één in kwaliteitswijngaarden. 85% van de wijnproductie wordt opgeëist door rode wijnen. Droog wit en rosé nemen respectievelijk negen en vijf procent voor hun rekening en zoete en mousserende wijnen sluiten de hekken met respectievelijk anderhalve en een halve procent van de productie.
De belangrijkste druivenrassen voor rode wijnen zijn merlot, cabernet sauvignon en cabernet franc. Voor witte wijnen zijn dat sémillon, sauvignon blanc en muscadelle.
In maart 2021 keurde het INAO of het institut national des appellations d’origine maar liefst zes nieuwe druivenvariëteiten goed: vier rode druivenrassen: arinarnoa, castets, marselan en touriga nacional en twee witte druivenrassen: alvarinho en liliorila.
Men ging hierbij niet over één nacht ijs. Meer dan tien jaar studie door wijnwetenschappers en wijnbouwers ging hieraan vooraf. Ik las er voor het eerst iets over een drietal jaar geleden en dacht toen: dat duurt nog minstens vijftien jaar voor het Franse ministerie van landbouw hier zijn zegen over geeft. Maar niets is minder waar! Sinds 2021 mogen voor de appellaties Bordeaux en Bordeaux Supérieur deze zes nieuwe druivenrassen worden aangeplant voor commercieel gebruik. Een duidelijk teken dat men er zich ook in het traditionele Bordeaux van bewust is dat de opwarming van het klimaat hen parten begint te spelen. De nieuwe druivenrassen brengen hogere aciditeit in de wijn of zijn laat rijpende variëteiten die beter bestand zijn tegen de alsmaar verder oplopende temperaturen.
Labels
Na de interessante introductiepresentaties gebracht door Wim De Schutter, Market Advisor Bodeaux Wines Belgium, was er aandacht voor het nieuwe groene imago van Bordeaux. Er is een duidelijke ecologische transitie aan de gang. In 2021 is 75% van de wijngaarden in Bordeaux gecertificeerd voor een milieugerichte aanpak. In 2014 was dat nog maar 35%. We zien dan ook vaker labels op de flessen verschijnen: bio, demeter of het label voor biodynamische wijnbouw, terra vitis. Achter deze labels zitten Bordeaux wijnmakers en wijnhandelaren die aandacht schenken aan een verlaagd gebruik van pesticiden, een verbeterd management van de ecologische voetafdruk door het gebruik van bijvoorbeeld lichtere glazen flessen. Ook water- en energiebesparende maatregelen en de bescherming van de biodiversiteit in de wijngaard krijgen steeds meer aandacht.
Masterclass
Er werden verschillende thema’s behandeld tijdens masterclasses waar de aanwezige proevers zich op konden inschrijven. Ik volgde de masterclass Bordeaux en Bordeaux Supérieur die door Maître-Sommelier Kris van de Sompel in goede banen werd geleid. Kris koos voor een bijzonder interessante wijnselectie die afweek van de platgetreden paden. We proefden slechts één rode wijn op basis van 100% merlot: de Encore Soif merlot van Vignoble Chaigne et Fils 2020 met een jeugdig etiket dat de klassieke kasteelstijl verder achter zich laat.
De aandacht ging vooral naar wijnen/appellaties die veel minder bekend zijn en slechts een zeer klein percentage vertegenwoordigen van het wijnbouwareaal in Bordeaux.
Er kwam een knappe crémant de Bordeaux Château Tifayne 2012 in het glas op basis van muscaelle, colombard en sémillon. Opvallend frisse stijl met fijne persisente pareling en lichte briochetoest door het lange verblijf “sur lattes”. Ook de rosé Château Roquefort – Les Roches Blanches 2021 was indrukwekkend : 100% cabernet franc, enorm fruitgedreven met kleine rode vruchten en winegums in de neus. Volle aanzet met rijk middenstuk en een vrij lange finale. Geen terrasjesrosé maar eerder de volle gastronomische stijl. Ideaal bij een een salade met gekookte zalm of een pasta met tonijn mi-cuit.
Na de tasting met maar liefst 29 wijnbouwers die nog geen verdeling hebben in België was de conclusie wel duidelijk. Wie aandachtig proeft en aan cherry picking doet, haalt uit dit type degustaties zeker nieuwe opportuniteiten. De waarheid blijft in het glas zitten. Proeven is dus de boodschap!