Madeira: verhit en geoxideerd!

 

Madeira, een kleine archipel in de Atlantische Oceaan, beroemd om zijn gelijknamige wijn, heeft een rijke geschiedenis die nauw verweven is met de ontwikkeling van deze unieke drank. Het eiland Madeira werd in de 15e eeuw door de Portugezen ontdekt, en al snel begonnen ze met de aanleg van wijngaarden. De Madeira-wijn werd oorspronkelijk geproduceerd als een eenvoudige drank, maar het was tijdens de lange zeereizen naar de Nieuwe Wereld en Azië dat de wijn zijn kenmerkende smaak ontwikkelde, dankzij de warmte en beweging tijdens de reis.

De productie van Madeira-wijn is uniek en complex, waarbij traditioneel gebruik wordt gemaakt van de ‘estufagem’-methode. Deze methode bootst de verwarming en oxidatie na die de wijn oorspronkelijk onderging tijdens de zeereizen. De wijn wordt blootgesteld aan hoge temperaturen en soms ook aan gecontroleerde luchtcirculatie, wat resulteert in een wijn met een opvallend profiel: rijk, intens, met een sterke zuurgraad en vaak met smaken van noten, gekarameliseerde vruchten en specerijen.

Druiven

Madeira-wijn wordt gemaakt van verschillende druiven, elk met hun eigen karakteristieken. De belangrijkste druiven zijn Sercial, Verdelho, Bual en Malvasia (ook bekend als Malmsey). Sercial, geteeld in de koelere, hogere wijngaarden van het eiland, produceert drogere wijnen met een scherpe zuurgraad. Verdelho leidt tot een medium droge stijl, terwijl Bual en Malvasia rijkere, zoetere wijnen voortbrengen.

Er zijn verschillende stijlen van Madeira-wijn, variërend van droog, die als aperitief kan worden geserveerd, tot rijk en zoet, vaak genoten als dessertwijn. De leeftijdscategorieën, zoals 5 jaar, 10 jaar, 15 jaar en ouder, geven een indicatie van de kwaliteit en complexiteit van de wijn. Oude Madeira’s, soms eeuwenoud, zijn zeer gewild en staan bekend om hun buitengewone diepte en complexiteit.

De hedendaagse Madeira-wijnindustrie blijft trouw aan zijn historische wortels terwijl het zich aanpast aan de moderne tijd. Er is een hernieuwde interesse in minder bekende, inheemse druiven en in het produceren van wijnen die de unieke terroir van het eiland weerspiegelen. Tegelijkertijd behouden wijnmakers de traditionele productiemethoden die Madeira-wijn zijn unieke karakter geven.

Madeira-wijn heeft een belangrijke plaats in de wereldwijde wijnscene, gewaardeerd om zijn unieke productiemethode, rijke geschiedenis en veelzijdige stijlen. Van droge aperitiefwijnen tot rijke, zoete dessertwijnen, Madeira biedt een breed scala aan smaken die zowel wijnliefhebbers als kenners kunnen waarderen. Met een erfenis die eeuwen teruggaat, blijft Madeira-wijn een tijdloze klassieker, voortdurend evoluerend en toch diep geworteld in zijn historische tradities.

Madeira van één jaargang

Madeira Colheita en Madeira Vintage zijn twee specifieke categorieën van Madeira-wijn, die zich onderscheiden door hun productiemethode en rijpingsproces.

Madeira Colheita

  • “Colheita” betekent in het Portugees “oogst”. Een Madeira Colheita verwijst naar een wijn die afkomstig is van één enkel jaar en heeft minimaal 5 jaar gerijpt voordat hij gebotteld wordt.
  • Deze wijnen bieden een glimp van het karakter van een specifiek oogstjaar, maar zonder de langere rijpingsperiode die vereist is voor Vintage Madeira.
  • Colheita wijnen zijn over het algemeen toegankelijker dan Vintage Madeira’s, zowel qua prijs als qua beschikbaarheid, en bieden een uitstekende introductie tot de complexiteit van leeftijdsgebonden Madeira-wijnen.

Madeira Vintage

  • Madeira Vintage, ook wel bekend als “Frasqueira”, is een wijn van uitzonderlijke kwaliteit, afkomstig van één enkel jaar en één enkele oogst. Deze wijnen worden minimaal 20 jaar gerijpt in houten vaten voordat ze worden gebotteld.
  • Vintage Madeira’s zijn zeldzaam en worden beschouwd als de hoogste expressie van Madeira-wijn. Ze staan bekend om hun buitengewone complexiteit, diepte en vermogen om te verouderen.
  • Deze wijnen worden vaak bewaard en gekoesterd door verzamelaars en wijnliefhebbers, en kunnen, dankzij de unieke eigenschappen van Madeira, decennia of zelfs eeuwen meegaan zonder hun kwaliteit te verliezen.

Beide stijlen van Madeira weerspiegelen de rijke traditie en het unieke productieproces van de Madeira-wijn en bieden een unieke ervaring voor de liefhebber van versterkte wijnen. Terwijl Colheita toegankelijker en jonger is, biedt Vintage de diepte en complexiteit die voortkomt uit langdurige rijping.

Peter Doomen