Primitivo, de druif uit het Italiaanse zuiden
Wat is primitivo?
Primitivo is een donkere blauwe druif die afkomstig is uit Italië, meer bepaald uit de regio Apulië in het zuiden van het land. De druif is nauw verwant aan de bekende Amerikaanse druif Zinfandel, maar heeft een eigen karakteristiek profiel.
Oorsprong en geschiedenis van de druif
De primitivo-druif heeft een rijke geschiedenis die teruggaat tot de 18e eeuw. In 1799 werd de druif voor het eerst beschreven door een priester en amateur-botanicus in Gioia del Colle, die de druif “primativus” noemde vanwege zijn vroege rijping. In de 19e eeuw verspreidde de druif zich verder door de regio Apulië. Lange tijd was de primitivo-druif vooral bekend onder de naam “Zagarese”, verwijzend naar de stad Zagreb in Kroatië. Pas rond 1860 werd de naam “Primitivo” algemeen gebruikelijk.
Kenmerken van de primitivo-druif
Smaakprofiel
Primitivo produceert doorgaans volle, krachtige rode wijnen met een uitgesproken aroma van rijp, donker fruit zoals bramen, kersen en pruimen. De wijn heeft vaak toetsen van kruiden, leer en gedroogde vruchten.
Rijpingskenmerken
De primitivo-druif is een vroegrijpende variëteit, waardoor de wijnen al op relatief jonge leeftijd gedronken kunnen worden. De druiven hebben een dikke schil en produceren doorgaans hoge alcohol- en tanninegehalten.
Typische wijnstijlen
Naast droge, volle rode wijnen worden van primitivo ook zoete, ingedroogde stijlen gemaakt, zoals de Primitivo di Manduria Dolce Naturale. Ook rosé- en mousserende wijnen komen voor.
Primitivo in Italië
Belangrijkste wijnstreken
De primitivo-druif wordt voornamelijk verbouwd in de Italiaanse regio Apulië, met name in de provincies Taranto, Brindisi en Bari. De belangrijkste DOC’s en DOCG’s voor primitivo-wijnen zijn Primitivo di Manduria, Gioia del Colle en Castel del Monte.
Primitivo di Manduria
De Primitivo di Manduria is de bekendste en meest prestigieuze primitivo-wijn. Deze DOCG-wijn uit het gelijknamige gebied rond de stad Manduria kenmerkt zich door een zeer volle, rijke en geconcentreerde stijl.
Andere primitivo-wijnen uit Apulië
Naast de Primitivo di Manduria worden in Apulië ook andere primitivo-gebaseerde wijnen gemaakt, zoals Gioia del Colle DOC en wijnen uit de Castel del Monte DOC.
Lees verder onder de pub.
Red Fire primitivo Puglia – Doorbraak wijn
Vergelijking met andere druivenrassen
Primitivo vs. Zinfandel
Hoewel genetisch identiek, vertonen primitivo en Zinfandel toch duidelijke smaakprofielverschillen. Primitivo is doorgaans kruidiger, droger en tanninerijker dan het vaak zoetere en fruitigere Zinfandel uit Californië.
Overeenkomsten en verschillen
Beide druiven produceren krachtige, volle rode wijnen, maar primitivo heeft over het algemeen een meer ingetogen, savoureus karakter, terwijl Zinfandel vaak uitbundiger en ronder van smaak is. Een goede wijnproever die ik ken noemt het karakteristieke aroma van beide ‘colanoten’. En inderdaad ontwaar ik soms de zoetige geur van colalollies in Zinfandel en Primitivo.
Voedselcombinaties
Typische gerechten bij primitivo-wijnen
De volle, rijke stijl van primitivo-wijnen past goed bij stevige, smaakvolle gerechten zoals gegrild vlees, stoofpotten, tomatensauzen en gerijpte kazen.
Aanbevelingen voor spijsintegratie
De kruidigheid en tanninestructuur van primitivo maken de wijn een uitstekende begeleider voor gerechten met kruiden, specerijen en vette, umami-rijke componenten.
Trends en toekomst
Populariteit van primitivo-wijnen
In de afgelopen jaren heeft primitivo aan populariteit gewonnen, zowel in Italië als daarbuiten. De druif wordt gewaardeerd om zijn kenmerkende smaakprofiel en veelzijdigheid in stijlen.
Innovaties en nieuwe stijlen
Naast de traditionele, volle rode primitivo-wijnen zien we ook de ontwikkeling van lichtere, meer fruitgedreven stijlen en experimentele varianten zoals mousserende of rosé-primitivo.
Vooruitzichten voor de druif
Gezien de toegenomen belangstelling en de mogelijkheden om nieuwe wijnstijlen te creëren, lijkt de toekomst van primitivo in Italië en daarbuiten veelbelovend. De druif zal vermoedelijk een belangrijke rol blijven spelen in de Italiaanse wijnwereld.
Samenvatting van de kenmerken en kwaliteiten van primitivo
Primitivo is een unieke Italiaanse druif die krachtige, volle rode wijnen oplevert met een uitgesproken smaakprofiel van rijp, donker fruit, kruiden en leer. De druif is nauw verwant aan de Zinfandel, maar heeft een eigen, meer ingetogen karakter.
Aanbeveling voor wijnliefhebbers
Voor wijnliefhebbers die op zoek zijn naar expressieve, volle rode wijnen met een mediterraan karakter, is primitivo een druif om nader kennis mee te maken. De wijnen bieden een verrassende smaakbeleving en passen goed bij een breed scala aan gerechten. Al voeg ik daaraan toe dat heel veel wijnliefhebbers de druif vanuit de grond van hun hart haten, terwijl er ook een schare trouwe fans klaarstaat. Probeer er enkele om te weten tot welke groep je behoort: de fans of de haters.
